Kompas finansowy – Twój Ekspert finansowy

665 700 600

Twój doradca finansowy

agnieszka.kwasniewska@notus.pl

FAQ (KREDYTOWE ABC)

Poznaj słownik kredytowy, czyli najczęściej zadawane pytania:

Biuro Informacji Kredytowej S.A. (BIK) Przedsiębiorstwo założone przez Związek Banków Polskich, które gromadzi, przechowuje oraz udostępnia informacje dotyczące historii kredytowych klientów banków oraz pozabankowych instytucji finansowych. Historia ta zawiera informacje o złożonych wnioskach kredytowych, aktualnych lub spłaconych kredytach czy terminowości spłat. Dane te dotyczą m.in. kredytów gotówkowych, kredytów hipotecznych, pożyczek (również w postaci zakupów ratalnych w marketach lub przez Internet), limitów kart kredytowych oraz kredytów odnawialnych (debet). Dzięki BIK Banki mają wiedzę o rzetelności klientów, co ma istotny wpływ na decyzje kredytowe.

Suma kwoty kredytu oraz wszystkich kosztów kredytu. Instytucje finansowe mają ustawowy obowiązek jej wyliczenia przed podpisaniem umowy kredytowej. Ważne jest to, że wyliczenie całkowitej kwoty do zapłaty jest poglądowe, bo jest obliczane z dniem przyznania kredytu. Może się zatem zmieniać w zależności od aktualnego wskaźnika referencyjnego (WIBOR) oraz ewentualnych nadpłat kredytu.

Kwota kredytu, którą kredytobiorca otrzyma (na rękę). Jest to więc suma wszystkich środków pieniężnych, które bank udostępni klientowi na podstawie umowy kredytowej. Istotne jest to, że będzie ona równa lub mniejsza niż kwota kredytu. Dzieje się tak, bo kwota kredytu zawiera również opłaty i prowizje, a całkowita kwota kredytu zawiera wyłącznie środki przekazane przez bank do swobodnej dyspozycji.

Suma wszystkich kosztów związanych z kredytem, które należy zapłacić zgodnie z zawartą umową (np. odsetki, prowizja za udzielenie kredytu, kwota ubezpieczenia kredytu itp.). Obliczając całkowity koszt kredytu bank przyjmuje, że oprocentowanie będzie takie samo przez cały okres spłaty kredytu jak w dniu zawarcia umowy kredytowej. W wyliczeniach nie uwzględnia się żadnych zmian które mogą później wpłynąć na jego koszt np. nieterminowych spłat, wcześniejszej spłaty czy nadpłat. Przy takiej symulacji zawsze do wyliczeń bierze się pod uwagę wyłącznie czas spłaty kredytu jaki jest zawarty w umowie. Do kosztów kredytu nie zalicza się kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta.

Ważne więc jest by mieć świadomość, że faktyczny całkowity koszt kredytu, prawdopodobnie będzie się różnił od tego wyliczonego w dniu zawarcia umowy.

Umowa cesji jest to umowa przenosząca na rzecz banku prawa z innej umowy, np.: polisy ubezpieczeniowej.
Jest to przeniesienie praw z ubezpieczenia AC na bank. Jest zastrzeżeniem zobowiązującym ubezpieczyciela do wypłaty odszkodowania lub jego części na rzecz określonej osoby trzeciej lub podmiotu, najczęściej banku lub leasingodawcy zwanych cesjonariuszami. Wypłata odszkodowania może za zgodą cesjonariusza być dokonana na rzecz kredytobiorcy/leasingobiorcy.
To przeniesienie praw do wierzytelności z umowy ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych przez dotychczasowego wierzyciela (cedenta) na rzecz banku (cesjonariusza) na podstawie umowy zawartej pomiędzy kredytodawcą a kredytobiorcą (Cedentem). Wypłata odszkodowania zostanie dokonana na rzecz banku lub za jego zgodą, na rzecz osoby przez niego wskazanej.
Stopa procentowa ustalana dla kredytów w strefie euro między bankami Jest to średnie notowanie z 57 największych banków ze strefy euro. EURIBOR jest podstawą do określenia oprocentowania kredytów w Euro.
Harmonogram spłat kredytu to nic innego jak plan spłat kredytu. Zawarte są w nim terminy i kwoty wszystkich rat kredytu. W jego skład wchodzą informacje o wysokości rat kapitałowych i odsetkowych, kwota kredytu, która pozostaje jeszcze do spłaty w danym momencie (tzw. saldo kredytu). Sporządzany jest w formie terminarza spłat, i jest integralną częścią umowy kredytowej.
Ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości służące zabezpieczeniu wierzytelności banku. Wpis hipoteczny powstaje z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej nieruchomości, a zostanie wykreślony po spłacie kredytu hipotecznego. Mimo wpisu hipotecznego możemy rozporządzać nieruchomością.
Jest to kredytowy autoportret konsumenta, który pokazuje jak solidnie były regulowane lub jak są regulowane obecnie jego zobowiązania finansowe. Tworzą go informacje przekazywane przez instytucje finansowe do BIK, które dotyczą wszystkich produktów kredytowych, z których korzysta lub korzystał konsument. Wśród tych zobowiązań są również zakupy na raty, debety/limity w koncie lub kartach kredytowych i debetowych. Na historię kredytową mają również wpływ poręczone kredyty i pożyczki. Jeśli wszystkie swoje kredyty spłacasz na czas, wówczas masz dobrą historię kredytową w BIK.

Jest to kredyt bądź inne zobowiązanie udzielane osobie fizycznej czyli konsumentowi, którego wysokość jest nie większa niż 255 550 PLN lub równowartość tej kwoty w walucie obcej), na cele prywatne nie związane z działalnością gospodarczą lub zawodową. Przykładam kredytów konsumenckich są pożyczka gotówkowa, kredyt gotówkowy, kredyt odnawialny, kredyt w rachunku bieżącym, kredyt samochodowy, kredyt na dowolny cel nie zabezpieczony hipoteką lub zadłużenie na karcie kredytowej. Kredyt konsumencki gwarantuje konsumentowi szczególną ochronę prawną, w szczególności prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni, otrzymania projektu umowy, wyjaśnień w przypadku odmowy udzielenia kredytu z powodu negatywnej weryfikacji w bazach BIK, otrzymania formularza informacyjnego oraz innych wyjaśnień niezbędnych do podjęcia decyzji o zawarciu umowy kredytu. W umowie kredytu konsumenckiego muszą znajdować się informacje o wysokości RRSO, całkowitej kwocie kredytu, całkowitej kwocie do zapłaty. Do kredytów konsumenckich nie zaliczamy kredytu na zakup mieszkania zabezpieczonego hipoteką, leasingu w którym nie ma obowiązku zakupu przedmiotu leasingu, kredytów finansujących działalność gospodarczą oraz kredytu darmowego (bez naliczonych kosztów).

Rodzaj kredytu obrotowego, który pozwala na ponowne skorzystanie z kredytu w sytuacji spłacenia jego całości lub części w trakcie trwania umowy kredytowej. Każdy spłata w trakcie trwania umowy kredytowej powoduje automatyczną spłatę kredytu, a więc odnowienie wolnego limitu. W takiej sytuacji każdorazowo gdy kredytobiorca będzie chciał skorzystać z dodatkowych pieniędzy, będą one do jego dyspozycji ale tylko do czasu umownego wygaśnięcia umowy kredytowej. Odsetki w kredycie odnawialnym naliczane są od wykorzystanej kwoty kredytu. Kredyty obrotowe zaciągane są zwykle na krótki okres, najczęściej od 12 miesięcy do 5 lat. Nie wielu konsumentów wie, że karta kredytowa jest typowym przykładem kredytu odnawialnego.
Kredyt udzielany przez bank lub inną upoważniona instytucję przeznaczony na zakup nowego lub używanego środka transportu. Warunkiem koniecznym jest aby ów pojazd posiadał ważny dowód rejestracyjny. Zabezpieczeniem takiego kredytu z reguły jest cesja zapisana w dowodzie rejestracyjnym. Inne formy zabezpieczenia to zastaw rejestrowy, przewłaszczenie (częściowe lub warunkowe), depozyt karty pojazdu, weksel in blanco. W umowie zawiera się również obowiązek zapewnienia polisy autocasco wraz z cesją praw do ewentualnego odszkodowania na rzecz instytucji kredytującej przez cały okres kredytowania.
Kredyt przeznaczony jest dla osób posiadających rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe w Banku, oraz osób które dopiero zamierzają założyć rachunek bankowy. To wygodny sposób na dodatkowe fundusze w dowolnym momencie. Spłata kredytu ROR następuje z bieżących wpływów na rachunek. Dla kredytobiorcy oraz kredytodawcy jest to wygodna forma kredytowania bo procedura jest bardzo uproszczona.
Dopisywanie należnych odsetek do zadłużenia z tytułu np. zaciągniętego kredytu – powoduje zwiększanie się zadłużenia.
Zawieszenie na jakiś czas spłat rat kredytu (rat kapitałowych i odsetkowych) lub części rat (tylko rat kapitałowych). Oznacza to, że w okresie karencji na ogół spłaca się tylko odsetki lub w ogóle kredytobiorca zostaje zwolniony z obowiązku spłaty kredytu (tylko na czas trwania karencji). Karencja to typowa procedura występująca w przypadku wypłaty kredytu w transzach (np. budowy domu).
Opinia o nieruchomości będącej przedmiotem kredytowania lub zabezpieczenia kredytu, wykonana przez upoważnionego pracownika banku lub firmę zewnętrzną działającą na zlecenie banku.
Jest to połączenie dwóch lub więcej zaciągniętych kredytów, pożyczek w jeden kredyt tzw kredyt konsolidacyjny. Połączenie ich wiąże się ujednoliceniem stopy procentowej i pozostałych warunków umowy kredytowej oraz z równoczesnym wydłużeniem okresu spłaty.
Jest to osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, udzielająca kredytobiorcy kredytu. Kredytodawcą może być przedsiębiorca który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej udziela kredytów konsumenckich lub bank który udziela pozostałych kredytów oraz kredytów konsumenckich.
Jest to urzędowy rejestr, w którym ujawniony jest stan prawny nieruchomości. Księga Wieczysta składa się z 4 działów. W Dziale I dokonuje się oznaczenia nieruchomości, Dział II zawiera informacje o właścicielach, Dział III to ograniczone prawa rzeczowe (np. służebności), a w Dziale IV wpisywane są hipoteki.
Stopa procentowa kredytów oferowanych na rynku międzybankowym w Londynie przez 4 główne banki (Bankers Trust, Bank of Tokyo, Barclays i National Westminster). LIBOR jest podstawą do określenia oprocentowania kredytów m.in.: w CHF.
Część budynku składająca się z jednego lub więcej pomieszczeń, albo cały budynek nie będący nieruchomością mieszkalną, pomieszczeniem technicznym czy gospodarczym z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej o charakterze usługowym, handlowym lub biurowym.
(z ang. Loan To Value), stosunek kwoty kredytu do wartości nieruchomości będącej jego zabezpieczeniem. Wysokość tego wskaźnika ma wpływ na oprocentowanie – im niższe LTV, tym niższe oprocentowanie bank może zaoferować. W przypadku kredytów na cele mieszkaniowe, przy wysokim LTV (najczęściej ponad 80%) banki podnoszą oprocentowanie do momentu uzupełnieni wkładu własnego. UWAGA – Bank decyduje jaką kwotę przyjmie jako wartość nieruchomości. Może to być wartość z wyceny lub wartość transakcyjna (należy zweryfikować podejście Banku w tej kwestii).
To zarobek banku z udzielonego kredytu. Wysokość marży jest ustalana przez bank, wyrażana jest procentowo, i zależy m.in. od wysokości ryzyka dla banku z udzielenia pożyczki lub kredytu. Im większe ryzyko, tym marża będzie wyższa. Często jest więc tak, że konsument nie mogąc uzyskać kredytu w jednym banku, otrzyma go w innym, ale płacąc wyższą marżę.
Jest to prawo własności do mieszkania oraz części wspólnych budynku i gruntu, na którym posadowiony został budynek.
Środki należne bankowi z tytułu udzielonego kredytu. Wysokość odsetek uzależniona jest od stopy procentowej.
Okres od dnia uruchomienia środków do dnia całkowitej spłaty kredytu wraz z odsetkami.
Cena za jaką posiadacz kapitału (bank, kredytodawca) udostępni go konsumentowi (kredytobiorcy) na określony czas. Koszt ten określony jest procentowo w stosunku do pożyczonej kwoty. Wysokość oprocentowania podawana jest w ujęciu rocznym. Oprocentowanie kredytu lub pożyczki może być stałe lub zmienne. Oprocentowanie stałe przez cały okres kredytowania nie ulega zmianie, zaś oprocentowanie zmienne co jakiś czas ulega zmianie co kwartał lub 6 miesięcy. Zabezpieczeniem w przypadku zmiennej stopy procentowej dla konsumenta jest określenie w umowie jak może zmieniać się oprocentowanie kredytu lub pożyczki. Na ogół jest to suma dwóch czynników – marży banku i stawki WIBOR.
Przedsiębiorca inny niż kredytodawca, który w ramach swojej działalności gospodarczej lub zawodowej uzyskuje korzyści majątkowe, dokonując czynności związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt. Pośrednik Kredytowy może czerpać korzyści z tytułu wykonanych usług pobierając wynagrodzenie od kredytobiorcy lub częściej od kredytodawcy.
Zobowiązanie banku do udzielenia kredytu do określonej wysokości pod warunkiem dopełnienia przez kredytobiorcę określonych w umowie obowiązków. Promesa kredytowa jest formalnym potwierdzeniem posiadania przez kredytobiorcę zdolności kredytowej. Zwykle bank przedstawia ją klientowi w jako wstępną decyzję kredytową i zwykle jest bezpłatna. Taka promesa kredytowa jest gwarantem dla sprzedającego, że potencjalny nabywca posiada zdolność do zakupu np. nieruchomości, samochodu.
Wynagrodzenie banku z tytułu czynności związanych m.in. z udzieleniem kredytu lub pożyczki, prowadzeniem rachunku, przewalutowań, skupu czeków i wielu innych czynności. Prowizja bankowa ma również pokryć koszty wykonania wszelkich czynności jak np.: wydawanie kart, druki, ekspertyzy, wizja lokalne, korespondencja itp. Może to być jednorazowy koszt kredytu płatny dodatkowo, lub być jest kredytowany i doliczany do raty kredytu.
Zmiana waluty kredytu na inną w trakcie okresu kredytowania. Nie jest tożsama z wymianą walut.
Rata kredytu to comiesięczny koszt kredytu lub pożyczki. Składa się z dwóch części – raty kapitałowej i raty odsetkowej. Rata kapitałowa to proporcjonalna do okresu należna do spłaty część kapitału. Rata odsetkowa to odsetki należne do zapłaty w danym miesiącu (cena). Raty mogą być stałe lub malejące. Raty malejące cechują się wysokimi kwotami na początku kredytu lub pożyczki, sukcesywnie zmniejszającymi się wraz z upływem czasu kredytowania. Wysokość rat stałych utrzymuje się przez cały okres kredytowania na równym lub zbliżonym poziomie.
Schemat spłaty kredytu lub pożyczki w którym kolejne raty kapitałowo-odsetkowe są coraz niższe. W spłacanych ratach stała jest część kapitałowa, a część odsetkowa maleje wraz z malejącym kapitałem.
Schemat spłaty kredytu lub pożyczki, w którym wszystkie raty kapitałowo-odsetkowe mają równe wysokości. Raty mogą się zmienić, jeżeli zmianie ulegnie oprocentowanie kredytu które może ulec zmianie po zmianie stawki WIBOR. Aby raty były równe na początku okresu spłacania kredytu raty kapitałowe będą niższe zaś odsetkowe wyższe. W miarę upływającego czasu sytuacja ulega zmianie i raty odsetkowe stają się niższe a kapitałowe rosną.
Restrukturyzacja kredytu zwana też restrukturyzacją zadłużenia to zmiana warunków spłaty posiadanego kredytu lub pożyczki mająca na celu pomóc konsumentowi w przypadku gorszej sytuacji finansowej przez dostosowanie warunków spłaty zadłużenia do aktualnej sytuacji materialnej kredytobiorcy. Możliwość restrukturyzacji kredytu jest zagwarantowana na mocy prawa bankowego. Bank restrukturyzując warunki kredytu lub pożyczki nadal zapewnia sobie zysk. Typowe formy restrukturyzacji to odroczenie spłaty kapitału kiedy to płacimy przez ustalony czas wyłącznie odsetki, lub wydłużenie okresu kredytowania co skutkuje zmniejszeniem rat miesięcznych w wyniku rozłożenia pozostałego kapitału na dłuższy okres.
Rzeczywista roczna stopa oprocentowania to całkowity koszt kredytu ujęty procentowo w skali rocznej. Pozwala na łatwe wstępne porównanie ofert w różnych bankach. Ponieważ RRSO musi uwzględniać absolutnie wszystkie koszty m.in. oprocentowanie kredytu, prowizje, ubezpieczenia czy opłaty związane z prowadzeniem rachunku ostatecznie może ono okazać się niższe. Bank w ofercie musi uwzględnić wszystkie koszty wyliczając RRSO. To swojego rodzaju maksimum kosztów jakie możemy ponieść w ciągu roku.
Rynek pierwotny to inaczej rynek nowych budynków i lokali, które są sprzedawane przez przedsiębiorców, czyli deweloperów lub spółdzielnie mieszkaniowe. Mogą to być nieruchomości w trakcie budowy lub ukończone, ale transakcja kupna-sprzedaży tej nieruchomości odbywa się po raz pierwszy. Przedmiotem na rynku pierwotnym nieruchomości mogą być mieszkania, domy jednorodzinne, bliźniacze lub bliźniacze oraz lokale użytkowe.
Termin rynek wtórny określa obrót nieruchomościami z „drugiej ręki”. Oznacza to, że transakcje kupna-sprzedaży dotyczą dóbr będących już wcześniej w obrocie. Przykładem rynku wtórnego może być wtórny rynek nieruchomości, gdzie przedmiotem obrotu są mieszkania, domy jednorodzinne, bliźniacze lub bliźniacze oraz lokale użytkowe.
Zabezpieczenie banku, płatne przez klienta do momentu dostarczenia odpisu Księgi Wieczystej potwierdzającego wpis hipoteki zabezpieczającej kredyt.
Papier wartościowy, który zobowiązuje wystawcę weksla (trasata) do opłacenia sumy wekslowej na rzecz wierzyciela (remitenta). Jest to bezwarunkowe polecenie określonej sumy pieniędzy w określonym czasie i miejscu. Bezwarunkowe bo nie ma okoliczności lub warunków lub umów mających wpływ na opłacenie sumy wekslowej.
Średnia stopa procentowa, po jakiej największe banki w Polsce są skłonne innym bankom udzielić pożyczki w złotych na ustalony okres; jest podstawą do określenia oprocentowania kredytów w złotych.
Środki własne, które zostały zainwestowane lub które Klient planuje zainwestować w daną inwestycję lub przeznaczyć na zakup nieruchomości. Wkładem własnym mogą być wpłaty dokonane na poczet ceny zakupu, (zadatek, transze do Dewelopera), poniesione koszty budowy (wycena zaawansowania prac budowlanych przez Bank), materiały budowlane (oszacowane na podstawie faktur/rachunków), wartość działki lub innej nieruchomości, która będzie zabezpieczeniem kredytu, koszt projektu architektonicznego.
Ograniczone prawo rzeczowe, ustanawiane wyłącznie na rzeczach ruchomych w celu zabezpieczenia wierzytelności. Może być ustanawiane też na zwierzętach oraz akcjach i obligacjach. Upada wraz ze spłatą wierzytelności.
Zdolność kredytowa to zdolność kredytobiorcy do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami, w ustalonej w umowie terminie. Analizę zdolności kredytowej dokonuje kredytodawca lub pośrednik kredytowy w oparciu o raport BIK. W badaniu zdolności kredytowej brane są pod uwagę przychody i wydatki kredytobiorcy w skali miesiąca, by stwierdzić czy zostaną mu jakieś nadwyżki, które mogą posłużyć do spłaty wnioskowanego kredytu. Określając zdolność kredytową bierze się też pod uwagę wiek, stan cywilny, liczbę osób będących na utrzymaniu potencjalnego kredytobiorcy, jego status mieszkaniowy i majątkowy, wykształcenie, staż pracy, wykonywany zawód, zajmowane stanowisko oraz historię kredytową.